مقدمه
احتمالا در مطالعه و بررسی سیستم‌های تهویه مطبوع که عمدتا از سیکل تراکمی تبرید بهره می‌برند، اصطلاحات سوپرهیت و سابکول را زیاد شنیده‌اید. این دو اصطلاح که در واقع دو فرآیند در سیکل تبرید می باشند، جهت محافظت از قطعات اصلی سیکل تبرید و همچنین کارکرد درست این سیکل به کار برده می شوند.
در شکل زیر محل انجام این دو فرآیند نمایش داده شده است.
محل دقیق انجام فرآیند سوپرهیت و سابکول
سوپرهیت (Superheat)
نقطه جوشش یا تبخیز زمانی است که مایع با گرفتن گرما از حالت مایع به حالت گاز یا بخار تغییر فاز می‌دهد.
سوپرهیت زمانی اتفاق می افتد که بخاز حاصل شده با گرفتن گرمای اضافه بالاتر از دمای جوش خود باشد.
برای مثال فرض کنید یک مایع مبرد در دمای 40 درجه در اواپراتور تبخیر می‌شود. به طور مداوم دمای بخار مبرد افزایش داده می شود تا به 50 درجه برسد. این افزایش دمای بخار بالاتر از دمای تبخیر ماده به عنوان سوپرهیت شناخته می‌شود.
در واقع فرمول محاسبه سوپرهیت حاصل اختلاف دمای فعلی و دمای جوشش یا تبخیر می‌باشد.
دمای تبخیر – دمای فعلی = سوپرهیت
در این مثال سوپرهیت معادل 10 درجه می باشد.
فرآیند سوپرهیت در سیکل تبرید نقش بسیار مهمی دارد، زیرا مبرد پس از تبخیر در اواپراتور باید به طور کامل به حالت گاز درآمده و سپس وارد کمپرسور شود، چرا که ورود مبرد مایع هرچند اندک به کمپرسور باعث خسارت و خرابی کمپرسور می شود.
در دستگاه هایی نظیر چیلر و روفتاپ پکیج که از کمپرسورهای گرانی استفاده می کنند، خرابی کمپرسور می‌تواند هزینه بسیار بالایی برای استفاده‌کنندگان داشته باشد.
سابکول (Subcool)
همچنان که تبخیر و سوپرهیت در اواپراتور اتفاق می افتد، چگالش و سابکول در کندانسور اتفاق می افتد.
چگالش زمانی اتفاق می افتد که یک گاز گرمای خود را از دست بدهد تا به حالت مایع درآید.
در اینجا نیز سابکول یعنی مایع، زیر دمای چگالش خود، سرد شود.
برای مثال یک مبرد با دمای تبخیر 140 درجه وارد کندانسور می‌شود.
کندانسور این مبرد گازی شکل را تا دمای 120 درجه خنک می‌کند.(فرض کنیم 120 درجه دمای چگالش مبرد باشد).
در این دما مبرد از حالت گاز به مایع تغییر شکل می دهد، اما خنک سازی مبرد توسط کندانسور متوقف نمی گردد و برای مثال تا 105 درجه این مبرد را خنک می‌کند.
این جا می توان گفت 15 درجه سابکول اتفاق افتاده است.
در یک سیکل تبرید فرآیند سابکول بسیار مهم می باشد، چراکه مبرد باید تماما به شکل مایع از کندانسور خارج شده و وارد شیر انبساط شود.
مانند سوپرهیت فرمول سابکول به شرح زیر می باشد:
دمای فعلی- دمای جوش = سابکول
خلاصه مطلب:
سوپرهیت در اواپراتور اتفاق می افتد تا از ورود مایع به کمپرسور جلوگیری کند و مانع خرابی این دستگاه گردد. سابکول در کندانسور اتفاق می افتد تا از ورود گاز به شیر انبساط جلوگیری کرده و مانع تخریب آن گردد. این ساده ترین تعریف برای این دو اصطلاح می باشد. این تعاریف ساده اما جزو مهمترین بخش های سیکل تبرید جهت کارکرد درست سیستم و جلوگیری از صدمه به قطعات اصلی هستند.
میشه لطب کنید جدول اشباع گاز ۴۰۷ رو بفرستید
سلام و سپاس گذاری بابت این مطلب. خواستم بدونم دمای سابکول یک دستگاه را چطور باید تعیین کنیم. ایا این کار وظیفه مصرف کننده دستگاه است که این دما را شناسایی کند یا نصاب باید این کار را انجام دهد؟ یک چیلر هواخنک تاپ تهویه با ظرفیت 25 تن، باید چه دمایی برای سابکول داشته باشه؟
با سلام و احترام
تعیین دمای سابکول رو، نه لازم هست که مصرف کننده بدونه، نه اینکه نصاب قراره کاری انجام بده، دمای سابکول مربوط به طراحی سیکل چیلر و در واقع کمپرسور دستگاه هست که قبل از ساخت در نظر گرفته میشه، و مقدارش معمولا بین صفر تا 15 درجه فارنهایت هست.
باسلام و درود فراوان
مطالب عالی هستند
سپاسمندم
سلام
بسیار ممنون از نظر لطفتون