مقدمه
مقایسه چیلرها همواره یکی از داغ‌ترین بحث‌ها جهت انتخاب مناسبت‌ترین دستگاه برای پروژه‌ها بوده است. چیلرها یکی از مهم ترین سیستم های تهویه مطبوع در ساختمان ها می باشند. برای انتخاب درست یک نوع چیلر شما نیاز دارید که اطلاعاتی راجع به هر کدام از آن ها داشته باشید.
در مقالات قبلی به طور کامل توضیح دادیم که ” چیلر چیست؟ ” و در این قسمت قصد نداریم دوباره نحوه عملکرد دستگاه را توضیح دهیم. بلکه در این مقاله سعی شده است به طور خلاصه مقایسه ای بین انواع چیلر متداول در بازار و توضیح مزیت و معایب هر کدام از آن ها پرداخته شود.
چیلرها را می توان از چند منظر دسته بندی کرد. به طور کلی چیلرها به دو دسته تراکمی و جذبی تقسیم می شوند.
چیلرهای تراکمی خود به دو دسته کندانسور هوایی و کندانسور آبی تقسیم می شوند.
همچنین چیلرهای تراکمی از منظر نوع کمپرسور به چیلرهای اسکرو، اسکرال، رفت و برگشتی ، سانتریفیوژ و… تقسیم بندی می شوند.
۱-چیلر جذبی:
در اولین بخش مقاله مقایسه چیلرها به چیلرهای جذبی می پردازیم. این چیلرها کمپرسور ندارند و از ژنراتور و ابزوربر استفاده می کنند.
در واقع پایه مصرف انرژی در این چیلرها انرژی سوخت طبیعی از جمله گاز طبیعی می‌باشد و مصرف برق بسیار پایینی دارند.
الف) مزایا:
۱-در پروژه هایی که تامین زیاد انرژی برق در آن ها میسر نیست، می توان از این چیلر استفاده کرد.
۲-مصرف چیلرهای جذبی بر پایه گاز طبیعی بوده که در ایران بسیار ارزان تر از انرژی الکتریکی است.
۳- ارتعاشات و سر و صدای کمی نسبت به چیلرهای تراکمی دارند.
۴-به دلیل استفاده از مبردهای طبیعی اثرات تخریب زیست محیطی ندارد و علاوه بر محافظت از لایه اوزون اثر کمتری در گرمایش زمین دارند.
۵- در انواعی از چیلر می توان در زمستان آب گرم تولید کرده و هزینه خرید دیگ ها کاهش می یابد و فضای بیشتری در موتورخانه در دسترس قرار می گیرد.
ب) معایب:
۱-راندمان این چیلرها بسیار کمتر از راندمان چیلرهای تراکمی است.
۲- در چیلرهای جذبی حتما نیاز به برج خنک کننده می باشد که خود تجهیزات تاسیساتی از جمله لوله کشی ها، پمپ ها و سایر را افزایش می دهد.
۳- تعمیر و نگه داری این چیلرها مشکل تر از چیلرهای تراکمی است و نیاز به یک نیروی متخصص دارند.
۴- ابعاد و وزن این چیلرها نسبتا بزرگ و زیاد است.
۵- هزینه اولیه خرید این چیلرها بالاست.
۲- چیلر تراکمی اسکرو:
در بخش بعدی مقایسه چیلرها به چیلرهای مهم اسکرو می پردازیم. این دستگاههای با کمپرسور تراکمی اسکرو، بسیار متداول هستند.
این چیلرها از یک تا سه کمپرسور اسکرو در یک دستگاه چیلر بهره می برند. از نظر کندانسور نوع آب خنک و هواخنک دارند و امروزه سهم بزرگی از بازار تهویه مطبوع و پروژه های تناژ بالای ایران را به خود اختصاص داده اند.
برای درک تفاوت‌های کندانسور هوایی و آبی مقاله ” تفاوت چیلر هواخنک و آب خنک ” را مطالعه بفرمایید.
الف) مزایا:
۱-راندمان این چیلرها به نسبت دیگر چیلرها از جمله چیلرهای اسکرال و رفت و برگشتی بهتر است.
۲- قطعات متحرک کم در کمپرسور اسکرو، باعث لرزش کمتر، صدای کمتر و طول عمر بیشتر برای چیلر می شود.
۳- قابلیت کنترل ظرفیت خطی دارند و به میزان ظرفیتی که نیاز باشد، زیر بار می روند.
۴- بخشی از کمپرسور دستگاه قابل تعمیر بوده و اصطلاحا Semi Hermetic هستند.
۵- در بارهای جزئی به خوبی کار می کنند و راندمان فصلی بالایی دارند.
ب) معایب:
۱-قیمت بالاتری نسبت به چیلرهای اسکرال و پیستونی دارند.
۲- تخصصی تر بوده و در صورت خرابی نیاز به نیروی ماهر دارند.
۳- در چیلرها با ظرفیت بالا که از چند کمپرسور اسکرو استفاده می شود، سر و صدای نسبتا زیادی دارند.
۴- حمل و نقل یک کمپرسور از این چیلرها که می تواند به دلیل تعمیرات باشد، مشکل است.
۵- در ظرفیت های پایین حدود ۵۰ تن تبرید که مجبور به استفاده از یک کمپرسور در یک چیلر هستند، ضریب اطمینان کمتری دارد.
۶- فقط در ظرفیت های بالا موجود می باشند.
۳- چیلر تراکمی اسکرال:
این چیلرها که بیشتر به چیلرهای آپارتمانی معروف هستند؛ از یک تا حتی ۱۰ عدد کمپرسور اسکرال در یک دستگاه چیلر استفاده می کنند. در بحث مقایسه چیلرها، چیلرهای اسکرال بیشترین استفاده در پروژه های مسکونی و اداری کوچک از ظرفیت ۲ تن تبرید تا حدود ۲۰۰ تن تبرید را دارند.
الف) مزایا:
۱-چیلرهای اسکرال به دلیل وجود تعدد کمپرسور در آن ها و البته قابلیت وجود چند مدار تبرید در یک دستگاه، چیلرهای قابل اعتماد و اطمینان می باشند.
۲- تعدد کمپرسور موجب می شود که این کمپرسورها به صورت یکی یکی در مدار قرار بگیرند و علاوه بر کنترل ظرفیت عمر کمپرسورها بیشتر می شود.
۳- سر و صدای کمی دارند.
۴- دارای ابعاد کوچکی هستند.
۵- قابلیت مدولار شدن و دستیابی به ظرفیت های بالا را دارند.
۶- به نسبت چیلرهای ارزانی هستند.
۷- دسترسی به بازار قطعات این چیلر و مهم ترین قطعه یعنی کمپرسور آن در ایران، آسان است.
ب) معایب:
۱-کمپرسور این دستگاه ها قابل تعمیر نبوده و در صورت خرابی باید تعویض گردند.
۲- کمپرسور های اسکرو به طور معمول از نوع ساده بوده و هر کمپرسور قابلیت کنترل ظرفیت ندارند. البته در صورت استفاده از نوع دیجیتال اسکرال یا اینورتر این کمپرسورها این مشکل مرتفع می گردد که در این صورت قیمت دستگاه بسیار بالا می رود.
۳- این چیلرها ظرفیت بالایی ندارند و در پروژه های بزرگ استفاده از آن ها مقرون به صرفه نیست.
۴-چیلرهای تراکمی رفت و برگشتی:
این چیلرها از کمپرسور رفت و برگشتی و یا پیستونی استفاده می کنند. امروزه استفاده از این چیلرها بسیار کم بوده و بیشتر در چیلرهای صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
معمولا در مقایسه چیلرها، خیلی به این نوع از چیلرها پرداخته نمی شود.
الف) مزایا:
۱-به دلیل سادگی در ساخت و مواد به کار رفته، قیمت پایینی دارند.
۲- سیستم کلی آن ها ساده است و به راحتی روغن کاری و سرویس می شوند.
ب) معایب:
۱-هزینه های نگه داری بالا به علت نیاز به تعمیر و نگه داری متعدد.
۲- راندمان پایین دارند.
۳- سر و صدای بسیار زیادی دارند.
۴- امکان کنترل ظرفیت در بارهای جزئی را ندارند.
۵- دارای لرزش و ارتعاشات زیادی هستند.
۵- چیلرهای سانتریفیوژ:
در بخش نهایی مقاله مقایسه چیلرها به چیلرهای سانتریفیوژ می پردازیم. البته در مقالاتی جداگانه چیلر سانتریفیوژ را شرح داده و گفته ایم که این دستگاه ها در دو نوع کمپرسور سانتریفیوژ معمولی و سانتریفیوژ توربوکور یا بدون روغن تولید می شوند. اما برای مقایسه اجمالی می توان به توضیحات زیر بسنده کرد.
این چیلرها با استفاده از کمپرسورهای سانتریفیوژ و تبدیل انرژی جنبشی به فشار استاتیک در مبرد، عملیات خنک سازی را انجام می دهند. استفاده از این چیلرها در ایران هنوز خیلی مرسوم نشده است. این چیلرها در پروژه های با ظرفیت بالا بسیار مناسب هستند.
الف) مزایا:
۱-در یک دستگاه چیلر می توان به ظرفیت های بالایی دست یافت. از این رو ابعاد کوچکتری نسبت به ظرفیت خود دارند.
۲- لرزش و صدای کم، عملکرد پایدار و تعداد قطعات متحرک کمتری دارند که همگی به عمر بیشتر این چیلرها کمک می کند.
۳- راندمان بسیار بالایی دارند و در نوع آب خنک آن می توان، به EER حتی بالاتر از ۷ دست پیدا کرد.
۴- قابلیت کنترل ظرفیت خطی داشته و ۱۰٪ تا ۱۰۰٪ ظرفیت کنترل می گردد.
ب) معایب:
۱- در چیلرهایی که از یک کمپرسور تک مرحله ای استفاده می کنند، در بارهای جزئی به علت پدیده (Surge) سروصدا و لرزش زیادی تولید می شود.
۲- هزینه اولیه خرید این چیلرها بالاست.
۳- نیروی متخصص برای تعمیر و نگه داری این چیلرها کم است.
۴- تامین قطعات در ایران می تواند مشکل ساز باشد.
۵- در ظرفیت های پایین تولید نمی شوند.
جمع بندی:
در این مقاله به مقایسه چیلرها ی متداول در پروژه ها پرداختیم. ویژگی و مزایا و معایب هر کدام از چیلرها بیان شد تا در تصمیم گیری برای انتخاب و خرید یک چیلر کمک کننده باشد.
Leave a Reply
Want to join the discussion?Feel free to contribute!